Home

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ Α΄ Μέρος

Details

Written by Super User

Category: Άρθρα

Published: 22 January 2018

Hits: 2356

Δεν μπορεί να ερμηνευθεί το σημερινό αδιέξοδο που βιώνει η Ελλάδα αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης, αν δεν επιχειρήσουμε να αναμετρηθούμε με τη θέση στην οποία βρίσκεται η ανθρωπότητα, δηλαδή σε ποιο πολιτιστικό πλαίσιο ενεργούμε σε όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας. Η απόλυτη απαξίωση όλων των αξιών που επικρατεί τα τελευταία χρόνια σαφέστατα έχει συσκοτίσει το νου των ανθρώπων, καταδεικνύοντας την τραγικότητα της χώρας και ολόκληρου του δυτικού πολιτισμού. Σκοπός είναι να διανοιχτούν καινούριες λεωφόροι, ώστε το μέλλον να εκτραπεί  σε άλλες παραμέτρους, διαφορετικά η χώρα, που βρίσκεται στην πιο δεινή θέση στον δυτικό κόσμο, θα αφανιστεί ολοκληρωτικά. Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει οποιαδήποτε λύση στο πρόβλημα και κατά επέκταση στον πολιτισμό της, από καμία πολιτική θεωρία, εάν δεν ληφθεί υπόψη η οντολογική ανάλυση του υπαρξιακού δράματος του ανθρώπου. Για όλους αυτούς τους λόγους θα ακολουθήσει η συγγραφή τεσσάρων άρθρων τα οποία το ένα θα αποτελεί συνέχεια του άλλου με γενικό τίτλο: «Το Τέλος του Διαφωτισμού». Το πρώτο άρθρο θα έχει ως υπότιτλο: «Η Διάψευση της Μεγάλης Υπόσχεσης», το δεύτερο άρθρο με υπότιτλο: «Υπάρχει δυνατότητα αναστροφής της καταστροφής;», το τρίτο άρθρο με τον υπότιτλο: «Οι Δύο τρόποι Ύπαρξης», και τέλος το τέταρτο άρθρο με υπότιτλο: «Ο Χαρακτήρας του Μέλλοντος».

Η Διάψευση της Μεγάλης Υπόσχεσης

Του Τριαντάφυλλου Σερμέτη

Είναι πασιφανές ότι ο δυτικός πολιτισμός, ο πολιτισμός των τελευταίων τριών αιώνων, ο πολιτισμός του Διαφωτισμού, το πνευματικό κίνημα που κυριάρχησε σε όλο τον δυτικό κόσμο, διανύει το ιστορικό τέλος του. Είναι γνωστό ότι στον Μεσαίωνα, μια εποχή που προηγήθηκε του Διαφωτισμού, υπήρξε η λεγόμενη κυριαρχία του Θεού. Η κυριαρχία του Θεού σήμαινε ότι οι άνθρωποι ετεροπροσδιορίζονταν, δηλαδή υπήρχε ετερονομία, που ετούτο σήμαινε ότι όλα περιστρέφονταν γύρω από τον Θεό, ο οποίος καθόριζε τα πάντα στη ζωή των ανθρώπων και κατά συνέπεια η ζωή αποκτούσε νόημα μέσα από την πίστη στον Θεό. Η μετάβαση από το φεουδαρχικό πολιτικό σύστημα που διαιώνιζε την κοινωνική ανισότητα, την αδικία και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, στην αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία  αποτέλεσε, από τον Διαφωτισμό και έπειτα, το σημείο αναφοράς για την ισότητα, την κοινωνική δικαιοσύνη και τη μη ταξική διάκριση των πολιτών. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση και την εγκαθίδρυση του πνευματικού κινήματος του Διαφωτισμού, ο Θεός αποτινάσσεται και επέρχεται ο αυτοκαθορισμός της ανθρώπινης ύπαρξης που εκφράζεται με την αυτονομία του ανθρώπου. Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή ο άνθρωπος έχει την αίσθηση ότι αυτός μόνος του με το λόγο και τη σκέψη του, δίχως υπερβατικές δυνάμεις, διαθέτει τη δυνατότητα να καταφέρει τα πάντα, δηλαδή με άλλους λόγους δεν υπάρχει η χρεία του Θεού για τον καθορισμό της ζωής· διότι αυτός ο κυριαρχικός, αφηρημένος και εξουσιαστικός Θεός καταπίεζε τους ανθρώπους με συνέπεια να τον εξοβελίσουν από τη ζωή τους. Επιτέλους ο άνθρωπος ελεύθερος πλέον έγινε κύριος του εαυτού του και με την ανάπτυξη της επιστήμης θα υπήρχε πρόοδος δίχως όρια. Αυτή η Μεγάλη Υπόσχεση της απεριόριστης προόδου, είναι υπόσχεση επάνω στη φύση, η ύπαρξη υλικής αφθονίας για όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους από την αρχή της βιομηχανικής επανάστασης. Ο άνθρωπος μπήκε στο δρόμο που θα τον έκανε ανώτερο ον και θα έπαιρνε τη θέση του μέχρι τότε θεού. Από τη στιγμή που οι φεουδαρχικές αλυσίδες είχαν πια σπάσει, ο καθένας θα μπορούσε να εκπληρώσει όλες τις επιθυμίες από την απεριόριστη βιομηχανική παραγωγή, η οποία θα διαχέονταν σιγά σιγά σε όλα τα μέλη της κοινωνίας και όχι μόνον στη ανώτερη τάξη. Από τον 17^ο αιώνα η ιδέα της ευδαιμονίας άρχισε να παίρνει τη μορφή της υλικής ικανοποίησης. Ευτυχισμένος είναι εκείνος που κερδίζει για να έχει. Το τρίπτυχο, απεριόριστη παραγωγή, ανεμπόδιστη επιθυμία και απέραντη ελευθερία ήταν το νέο καθεστώς του πολιτιστικού παραδείγματος του Διαφωτισμού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της υλιστικής ευτυχίας γεννήθηκε και ο κομμουνισμός που η αντίληψή του για μια νέα κοινωνία και έναν νέο άνθρωπο γρήγορα μετέβαλλε την αντίληψη ότι το φτωχό προλεταριάτο οικουμενοποιημένο θα μεταβαλόταν σε έναν νέο τύπου αταξικού αστού που θα απολάμβανε εξίσου την υλιστική επιθυμία να ευτυχεί καταναλώνοντας τα αγαθά, τα παραγόμενα από το ίδιο, της βιομηχανικής παραγωγής. Το πάθος της επιθυμίας και κατοχής υλικών αγαθών θα οδηγήσει στον 20^ο αιώνα σε μια ατέρμονη ταξική πάλη. Ο άνθρωπος προσδιορίζει το Είναι μέσα από το Έχει, εφόσον η ύλη κυριαρχεί αποκλειστικά στο πλαίσιο του πολιτισμού του Διαφωτισμού. Επομένως, η επιθυμία της κατοχής δημιουργεί την έννοια της απληστίας με συνέπεια η ταξική πάλη στο πλαίσιο τούτο να είναι αιώνια και άρα οι πόλεμοι να είναι αναπόφευκτοι. Απληστία και ειρήνη είναι αντίθετες έννοιες. Μέχρι τον Μεσαίωνα η οικονομική συμπεριφορά καθοριζόταν από ηθικές αρχές. Ο εγωκεντρισμός που εμφανίστηκε, λόγω της απεριόριστης επιθυμίας, αποσύνεδεσε την ηθική από την οικονομία. Το οικονομικό σύστημα έγινε αυτόνομο με συνέπεια η οικονομική ανάπτυξη να είναι ανεξάρτητη από τον άνθρωπο. Επομένως, το ερώτημα τι είναι καλό για τον άνθρωπο μετατοπίστηκε και μετατράπηκε στο τι είναι καλό για την ανάπτυξη του συστήματος. Τούτο συνέβηκε και στον καπιταλισμό αλλά αργότερα και στο κομμουνιστικό σύστημα. Αυτό βέβαια δικαιολογούνταν εύκολα, αφού θεωρήθηκε φυσικό ο άνθρωπος να είναι εγωκεντρικός, άπληστος και ιδιοτελής, επομένως ό,τι είναι καλό για το σύστημα είναι καλό και για τον άνθρωπο. Άρα αν δουλεύεις για να αναπτυχθεί μια εταιρεία ή δουλεύεις για να αναπτυχθεί ένα κράτος το υλικό κέρδος που θα έχει κάποιος ατομικά είναι υποβοηθητικό στο να ταυτίζεται το οικονομικό σύστημα με τον άνθρωπο. Οι κοινωνίες που δεν λειτουργούσαν ατομικά, εγωκεντρικά και με ιδιοτέλεια θεωρήθηκαν ότι είναι πρωτόγονες και απλοϊκές. Ο άνθρωπος καταγωγικά λόγω του φόβου και της ανασφάλειάς του επιθυμούσε εξαρχής να καθυποτάξει τη φύση, αλλά από τον Διαφωτισμό και πέρα τα προαναφερόμενα χαρακτηριστικά του αναπτύχθηκαν λόγω της αυτονόμησής του στο νέο πολιτιστικό πλαίσιο του Διαφωτισμού σε αυτοκαταστροφική πορεία. Η επιθυμία της κατακυριάρχησης στη φύση, μέσω της βιομηχανίας και της επιστήμης, έκανε τον άνθρωπο να την αντιμετωπίσει ως εχθρό και να είναι απέναντί της και όχι ως ένα μέρος αυτής όπως πραγματικά είναι.

Η διάψευση της μεγάλης υπόσχεσης, λοιπόν, προσδιορίζεται, πέρα από τις βασικές οικονομικές αντιθέσεις της βιομηχανοποίησης, από παράγοντες της ανθρώπινης φύσης που επιβλήθηκαν από το κίνημα του Διαφωτισμού και είναι ότι α) ο σκοπός της ζωής είναι η εκπλήρωση απεριόριστων επιθυμιών και ότι β) για να ικανοποιηθούν οι επιθυμίες αυτές, υλικών προδιαγραφών, απαραίτητο στοιχείο του ατόμου είναι η απληστία, ο εγωκεντρισμός και ατομικισμός, άρα εξορισμού όλοι οι υπόλοιποι είναι ανταγωνιστές. Και τούτο είναι φυσικό, διότι αυτό θα μας οδηγήσει στην αρμονία. Αν, δε, αυτή η ευδαιμονία επιτευχθεί, με απεριόριστη παραγωγή και άρα απεριόριστη κατανάλωση σε όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως, τότε θα μας οδηγήσει στην αταξική κοινωνία που είναι η ιδανική κοινωνία.

Επομένως, αναφύεται ένα σοβαρό πρόβλημα που επιζητεί άμεση λύση. Αν ο προσδιορισμός της ανθρώπινης ύπαρξης προσδιορίζεται από την κατοχή, αφού στην ύλη μόνο κατοχή μπορεί να υπάρξει, είναι πρόβλημα χαρακτηρολογικό και όχι φυσικό που αναδεικνύεται από την αρχή του cogito ergo sum (σκέπτομαι άρα υπάρχω). Διότι η σκέψη όταν αποσυνδέεται από το πνεύμα και γίνεται απόλυτος ορθολογισμός, προς υλιστική μόνον κατεύθυνση, εξαντικειμενοποιεί και  εργαλειοποιεί τα πάντα και άρα όλα γίνονται χρηστικά προς όφελος μόνο του άπληστου εγωκεντρισμού. Τούτο αναπόδραστα οδηγεί στην καταστροφή του ανθρώπινου είδους.

Στη συνέχεια του επόμενου άρθρου θα εξετάσουμε αν υπάρχει δυνατότητα αναστροφής της κατάστασης.

Πηγή: httphttps://www.e-dromos.gr/a%CE%84-meros-diapsefsi-tis-megalis-yposchesis/s://www.e-dromos.gr/a%CE%84-meros-diapsefsi-tis-megalis-yposchesis/

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Στοχασμοί σε μια φιλοσοφική και πολιτική πραγματεία

Details

Written by Super User

Category: Άρθρα

Published: 12 September 2017

Hits: 2461

Άρθρο μου σχετικά με κείμενο του Μίκη Θεοδωράκη: «Μονοπάτι προς το μέλλον»

Του Τριαντάφυλλου Σερμέτη

Στην Ελλάδα της πνευματικής καθίζησης υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που αντιστέκονται και επιχειρούν να αναγνώσουν την πραγματικότητα και να περισώσουν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Οι ιδέες ενός μεγάλου Έλληνα με παγκόσμια απήχηση, του Μίκη Θεοδωράκη, προσπερνάνε την μίζερη εφημερότητα και ανυψώνουν τον άνθρωπο στην ουσία της ίδιας της ζωής. Στην τελευταία του παρέμβαση, στις 20 Αυγούστου, ο Μίκης αποδεικνύει τη μεστότητα των σκέψεών του και εκφράζει φιλοσοφικές και πολιτικές σκέψεις που αποτελούν παρακαταθήκη για την ανθρωπότητα.

Στο άρθρο αυτό ο Μίκης διαβλέπει ότι η ανθρωπότητα φτάνει σε ένα τέλος και τα μέχρι τώρα συστήματα διακυβέρνησης πλέον είναι στα όρια του τέλους τους. Διαπιστώνει το μηδενισμό που κυριαρχεί στην εποχή μας και στη σύνθλιψη του ανθρώπου. Θεωρεί ότι «τα κοινωνικά και πολιτικά συστήματα που δοκιμάστηκαν έως σήμερα, τελικά αποδεικνύεται ότι δεν κατόρθωσαν να αντιμετωπίσουν τον Άνθρωπο στην ολότητα και στην πολυπλοκότητά του». Ο άνθρωπος αυτοτιμωρείται, γιατί δεν σεβάστηκε την ανθρωπινότητά του από την πρώτη στιγμή που συγκροτήθηκε σε κοινωνία. Ο Μίκης εδώ κάνει την καίρια διάγνωση και αναγιγνώσκει την κύρια αιτία αυτής της οριακής κατάστασης που πλέον έχει περιέλθει ο κόσμος. Εμβαθύνει με μεστή φιλοσοφική σκέψη και εντοπίζει το πρόβλημα του ανθρώπου, ανεξάρτητα από την ιστορική περιόδο, που δεν τον αφήνει να ζήσει αρμονικά.  Το πρόβλημα είναι ο φόβος και η ανασφάλεια που συνέχει τον άνθρωπο γενεαλογικά ως ένστικτο. Και το αντιπαραθέτει με τη λογική. Η λογική, όμως, είναι εκείνη που τον βγάζει από τη θέση του θύματος και τον εντάσσει στη θέση του θυρευτή, πρώτα απέναντι στη φύση και στη συνέχεια έναντι του ίδιου του συνανθρώπου του. Όταν και ο ίδιος ο άνθρωπος άρχισε να συμπεριφέρεται με βίαιο τρόπο στον ίδιο τον άνθρωπο, ο φόβος και η ανασφάλεια επιτάθηκαν και τότε εμφανίστηκε και η αίσθηση της μοναξιάς και η ατομικότητα. Προκειμένου να ανταποκριθεί στις συνθήκες αυτές, ο άνθρωπος ανέπτυξε τη νόηση και τη δημιουργικότητά του για να μπορέσει να αμυνθεί. Η ατομικότητα και η νόησή του δημιούργησαν την αίσθηση της προστασίας, τουλάχιστον μερικής, δίχως, όμως, να αφανίσουν την αίσθηση του φόβου και της ανασφάλειας. Η δραματικότητα της ανασφάλειας πήρε μεγάλες διαστάσεις, όταν τα μέσα που ανέπτυξε για την άμυνά του μεταστράφηκαν σε μέσα επίθεσης και απειλής στους άλλους ανθρώπους. Εκείνα που είχε δημιουργήσει για άμυνα από τα ζώα, εξελίχθηκαν σε όπλα εναντίον των ανθρώπων, εναντίον άλλων ομάδων, φυλών, εθνοτήτων ακόμα και των ίδιων των οικογενειών. Ο φόβος χρησιμοποιήθηκε ως μέσον για να υποτάξει ο ισχυρότερος τους πιο αδύναμους. Ο εκφοβισμός λάμβανε διάφορες μορφές, είτε σωματικών απειλών είτε υλικών. Αργότερα χρησιμοποιήθηκε ο φόβος για επιβολή οικονομικών και πολιτικών ομάδων και η υποταγή άλλων ομάδων στις ισχυρότερες ομάδες. Ολόκληρες κοινωνίες και έθνη, με το όπλο του φόβου, υποτάχθηκαν σε αυτούς που διέθεταν στρατιωτική ισχύ. Ταυτόχρονα, η ηθική εξαθλίωση που επερχόταν, λόγω της ισχύος, έκανε την απελευθέρωση των ανθρώπων δυσχερή, καθώς πλανιόταν επί μονίμου βάσης ο φόβος του θανάτου. Η επιβαλλόμενη και αναγκαστική υποταγή έχει πάντα ως συνέπεια τη δραματική ψυχική ισοπέδωση του ανθρώπου, που ισοδυναμεί με μη θετικότητα προς τα πράγματα. Επιπλέον, περιορίζεται σε σημαντικό βαθμό η νοητική κίνηση, επέρχεται περιορισμένη παιδεία και πολιτιστική κάθοδος ολόκληρων κοινωνιών και εθνών και μια αναδρόμηση σε προγενέστερες καταστάσεις που οδηγούν σε φθορά και  ηθική απαξίωση. Πολλές φορές στην ιστορία της ανθρωπότητας λαοί και κράτη συνεργάστηκαν υπό την απειλή του φόβου της επίθεσης από άλλα έθνη, προκειμένου να διατηρήσουν την αυτονομία και την αυτοδυναμία τους. Στο πολιτικό επίπεδο, παρατάξεις πολιτικές διαφορετικής ιδεολογικής υφής συνασπίζονται για να αντιμετωπίσουν κινδύνους, αλλά και για να υπερισχύσουν προκειμένου να αναλάβουν την εξουσία. Το πρώτο στάδιο, προκειμένου να επιτευχθεί η φοβική επιβολή, είναι να κλονιστεί η εμπιστοσύνη του ανθρώπου στον εαυτό του· και τούτο επιτυγχάνεται με την ενοχοποίηση του εαυτού. Το τρίγωνο αυτό, εξουσία ενοχή και φόβος, που βασίζονται σε καταγωγικά ένστικτα του ανθρώπου, είναι καθοριστικά στη ζωή των ανθρώπων, είτε ατομικά είτε συλλογικά. Στην καθημερινή ζωή ο φόβος έγινε κανόνας, καθώς έχει διεισδύσει στη νόηση και στο συναίσθημα καταγωγικά, καθορίζοντας αποφασιστικά τις προσωπικές, πολιτικές και κοινωνικές συμπεριφορές. Η υποταγή των ανθρώπων, η οποία επιβάλλεται αναγκαστικά, έχει ως συνέπεια τη σύνθλιψη της ύπαρξης με αποτέλεσμα την απελπισία. Στην εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας προστέθηκε και ο φόβος της ηθικής καταπίεσης, κυρίως από τις θρησκείες, με αποτέλεσμα την πνευματική εξουθένωση του ανθρώπου. Η βίαιη επιβολή θρησκειών, οι οποίες υποτάσσουν την ελευθερία, την αυτοδυναμία και τον αυτοσεβασμό, αποτελεί τη διάχυση του κακού με το μανδύα του καλού. Άλλοτε η ηθική καταπίεση αφορούσε κυρίαρχες πολιτικές εξουσίες, που απέρριπταν πνευματικές αξίες με τις οποίες εμφορούνταν οι άνθρωποι. Σε πολλές περιπτώσεις, ο φόβος του θανάτου από βιολογικά αίτια ήταν ηπιότερος ενώπιον του θανάτου που θα προέρχονταν από ηθική καταπίεση. Για το ζήτημα της εξουσίας, ας επιχειρήσω, με αφορμή τη στοχαστικότητα του Μίκη, να επισημάνω οντολογικά τι συμβαίνει στον άνθρωπο. Η ισορροπία του υποκειμένου ανάμεσα στη φυσική και μεταφυσική του υπόσταση είναι αυτή που προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό το ίδιο το υποκείμενο. Η άμβλυνση των δύο εαυτών του υποκειμένου και η συνειδητοποίηση αυτού του γεγονότος είναι δυνατόν να προκαλέσουν στον άνθρωπο το αίσθημα της ντροπής, καθώς ανακαλύπτεται η διελκυστίνδα δύο μη ταυτοποιήσιμων εαυτών και τούτο προκαλεί ένα είδος αμηχανίας στον άνθρωπο. Και προκαλείται αμηχανία, διότι όταν ένας εξωτερικός μηχανισμός με εξουσιαστικές τάσεις εισβάλλει στο εσωτερικό του υποκειμένου, δημιουργώντας του ενοχές για ένα συμβάν, τότε το υποκείμενο έχει την τάση της αποδιοργάνωσης του ίδιου του εαυτού του, με συνέπεια να τον αντικειμενοποιεί, να αμφισβητεί την αξία της ίδιας της ύπαρξής του και να επαναξιολογεί καθολικά την κρίση του και να επανερμηνεύει με νέα κριτήρια τις πράξεις του. Πρόκειται, εν ολίγοις, για αλλοίωση και διαστροφή της φύσης του ανθρώπου. Πέρα από τη ντροπή που μπορεί να αισθάνεται το Εγώ για τον εαυτό του, το συναίσθημα που υπερβαίνει αυτό το γεγονός είναι το υποκείμενο να νιώθει ντροπή εκ μέρους ενός άλλου υποκειμένου. Με αυτά τα χαρακτηριστικά αναλαμβάνει τον πόνο και την αδυναμία της σχάσης ενός άλλου εαυτού, αποκαλύπτοντας την τραγικότητας της ύπαρξης. Τούτο οδηγεί στο να αμφισβητήσει το νόημα της ζωής. Περισσότερο και από την ντροπή για τον εαυτό, υπάρχει κάτι που την υπερβαίνει· το αίσθημα ντροπής εκ μέρους του άλλου. Σε αυτό το σημείο ενσκήπτει το σημαντικότερο στοιχείο, κατά τη γνώμη μου, για την έννοια της ντροπής στην ύπαρξη του ανθρώπου, το οποίο είναι η αυτοσυνείδηση της μη ταύτισης του Εγώ με τον εαυτό του, με αποτέλεσμα να υπάρχει η αδυναμία ερμηνείας της εξωτερικής πραγματικότητας. Το υποκείμενο αδυνατεί να αντιληφθεί την αλήθεια στην ολότητά της και να ορίσει την εξωτερική πραγματικότητα. Επομένως, εσωτερικεύει την αλήθεια στα όρια της δικής του υποκειμενικότητας. Αυτού του είδους η υποκειμενική αλήθεια αποτελεί τον αμυντικό μηχανισμό της ζωής του, καθώς της δίνει το νόημά του. Η ανάγκη αυτή αποτελεί ζήτημα ζωής και θανάτου της ίδιας της ύπαρξης. Οποιαδήποτε προσπάθεια παραβίασης αυτής της αλήθειας έχει ολέθρια αποτελέσματα. Έτσι, ο άνθρωπος υποτάσσεται στα κατασκευασμένα σχήματα αλήθειας που του προσφέρονται, καθώς υπάρχει η αδήριτη ανάγκη μιας αλήθειας.

Έχω την ισχυρή πεποίθηση ότι ο Μίκης Θεοδωράκης, με τη διορατικότητα και τη μεστή φιλοσοφική και πολιτική σκέψη που διαθέτει, ανοίγει πλέον ένα νέο παράθυρο ουσιαστικού διαλόγου, που θα οδηγήσει σε νέα μονοπάτια τον άνθρωπο και θα δώσει τη διέξοδο στην κατάπτωση που επικρατεί στις μέρες μας, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά, είναι ολοφάνερο, και σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Θεσσαλονίκη,                                                                                           11.9.17

Τριαντάφυλλος Σερμέτης   

Πηγή: http://theodorakism.blogspot.gr/2017/09/blog-post_11.html

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΤΣΕ ΣΤΗΝ ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ

Details

Written by Super User

Category: Βιβλία

Published: 05 January 2024

Hits: 887